Vraag & Antwoord

Met NEN 4010 voldoet u als installateur ook aan de elektrotechnische veiligheidseisen in de bouwwet- en regelgeving. Dat geldt alleen binnen het toepassingsgebied van NEN 4010. Voor onderwerpen die buiten het toepassingsgebied van NEN 4010 vallen, moet NEN 1010 worden gebruikt.

Bij de bepaling van het onderwerp en het toepassingsgebied van NEN 4010 zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd:

— NEN 4010 moet aansluiten bij de Nederlandse installatiepraktijk.

— Het taalniveau (leesbaarheid) moet aansluiten bij de doelgroep.

— NEN 4010 mag niet in strijd zijn met NEN 1010.

De volgende beschermingsmaatregelen vallen buiten het toepassingsgebied van deze norm:

— bescherming door hindernissen;

— bescherming door plaatsing buiten handbereik;

— bescherming door plaatselijke vereffening die niet met aarde is verbonden;

— bescherming door niet-geleidende ruimten;

— galvanische scheiding van de voeding voor meer dan één elektrisch toestel.

De volgende elektrische installaties en onderwerpen vallen buiten het toepassingsgebied van deze norm:

• Gelijkstroominstallaties (DC);
• IT-, IU- en IM-stroomstelsels;
• TN-C-stroomstelsels;
• Beveiliging tegen overspanning veroorzaakt door aardfouten;
• Laagspanningsopwekeenheden.

Daarnaast is NEN 4010 niet van toepassing op elektrische installaties van:

• Jachthavens en vergelijkbare terreinen;
• Tentoonstellingen, shows en stands;
• Fotovoltaïsche systemen (PV-systemen);
• Meubilair;
• Verlichting die werkt op zeer lage spanning;
• Verrijdbare of verplaatsbare eenheden;
• Caravans en campers;
• Ruimten bestemd voor meting en beproeving;
• Elektrolyseruimten;
• Ruimten met een beperkte toegang bestemd voor bediening en onderhoud;
• Constructies, toestellen en kramen op kermissen, in attractieparken en in circussen;
• Verwarmingsleidingen en ingebouwde verwarmingssystemen.

NEN 4010 is van toepassing op elektrische installaties voor laagspanning die worden aangebracht in ruimten, in gebouwen of op terreinen die bestemd zijn voor:

— bewoning;

— zakelijke doeleinden;

— publieke functies;

— industriële doeleinden;

— landbouw, tuinbouw of veeteelt.

Deze norm is ook van toepassing op buitenverlichting die is aangesloten op de hiervoor genoemde elektrische installaties. De hier bedoelde elektrische installaties worden gevoed met een nominale spanning tot en met 1 000 V AC en een frequentie van 50 Hz.

NEN 4010 behandelt de volgende stroomstelsels en wijzen van aarding:

— TN-stelsels met één voedingsbron;

— TN-stelsels met meerdere voedingsbronnen;

— TT-stelsel.

De normcommissie NEN 64, Installatievoorschriften, lage spanning, die verantwoordelijk is voor NEN 1010, heeft een implementatiecommissie ingesteld: NEC 64-IC. Deze implementatiecommissie heeft de opdracht gekregen een ´leesbare NEN 1010´ te schrijven.

De termen en definities die in NEN 4010 zijn opgenomen, komen uit NEN 1001:2020. Sommige termen zijn voor de duidelijkheid aangepast. Voor de termen kabel, snoer en draad is bijvoorbeeld één term gekozen: leiding. Ook zijn voor de leesbaarheid sommige definities anders geformuleerd. Zo sluiten de termen en definities beter aan bij het toepassingsgebied en de inhoud van NEN 4010.

Daarnaast zijn enkele termen en definities toegevoegd die ook van belang zijn voor het begrijpen en toepassen van de eisen voor laagspanningsinstallaties.

Ja. NEN 4010 is gebaseerd op NEN 1010. U kunt de elektrische installatie die volgens NEN 4010 is gebouwd, dus met NEN 1010 keuren.

Nieuw in de editie NEN 4010:2020 zijn de kleine medische ruimten, zoals een praktijkruimte van een huisarts, tandarts of dierenarts, en ruimten voor thuisdialyse.

NPR 5310 is een Nederlandse praktijkrichtlijn bij NEN 1010. NEN 4010 is een opzichzelfstaande norm zonder verwijzingen naar NPR 5310. Deze praktijkrichtlijn kan echter heel goed naast NEN 4010 worden gebruikt voor praktische toelichting.

Het gaat dan om een inspectierapport om aan te geven dat een installatie voldoet aan de eisen uit het Bouwbesluit. In NEN 1010: 2020 is het onderwerp Inspectie ook opgenomen.

Ja.

(Situatie: ziekenhuis op vier trafo’s)

Als die installatiedelen binnen het toepassingsgebied van NEN 4010 vallen, dan kunt u NEN 4010 gebruiken.

Dat is zeker de verwachting. En dat is niet in conflict met het Bouwbesluit, dus dat is geen probleem. Houd wel rekening met het toepassingsgebied van NEN 4010.

Ja. In NEN 4010 zijn de bijzondere ruimten - de aanvullende eisen uit deel 7 NEN 1010 -in de hoofdstukken 4 (Beschermingsmaatregelen) en 5 (Keuze en installatie van elektrisch materieel) verwerkt. Ook de bijlagen van NEN 1010 zijn, waar van toepassing, in de hoofdstukken 4 en 5 verwerkt.

NEN 4010 is een norm met eisen voor het ontwerpen en het installeren van elektrische installaties voor laagspanning. Deze norm is gebaseerd op de Nederlandse omstandigheden en de algemene Nederlandse installatiepraktijk.

Het doel van deze norm is:

— een elektrische installatie goed en veilig te laten werken tijdens normaal gebruik en normaal bedrijf;

— mensen en vee te beschermen tegen gevaren die kunnen optreden in of nabij een elektrische installatie;

— materiële zaken te beschermen tegen schade die kan ontstaan in of nabij een elektrische installatie.

Ter bescherming van mensen, vee en materiële zaken moet ook rekening worden gehouden met voorzien misbruik van de elektrische installatie en voorzienbare defecten aan de elektrische installatie.

Nee, NEN 4010 behandelt geen TN-C-stelsels, want dat is geen algemene installatiepraktijk in Nederland. TN‑C‑stelsels kunnen zwerfstromen veroorzaken, met daardoor een verhoogd risico op brand, corrosie en elektromagnetische interferentie.

TN-C-stelsels zijn niet toelaten in onder andere:

• gebouwen met informatietechnologie;
• gebouwen met landbouw, tuinbouw of veeteelt.

Nee, NEN 1010 en NEN 4010 blijven naast elkaar van kracht. Maar installateurs die veelvoorkomende werkzaamheden aan elektrische installaties voor laagspanning installaties verrichten, hebben voldoende aan NEN 4010.

Anders dan NEN 1010 kent NEN 4010 geen delen en rubrieken. De norm is, zoals de meeste normen, ingedeeld in hoofdstukken en paragrafen.
De hoofdstukken 4 en 5 zijn gebaseerd op achtereenvolgens deel 4 en 5 van NEN 1010. De eisen voor bijzondere ruimten (deel 7 van NEN 1010) zijn niet als een apart hoofdstuk opgenomen. Het zijn aanvullende eisen, die in de desbetreffende paragrafen van de hoofdstukken 4 en 5 zijn verwerkt.
De inhoud van de bijlagen van NEN 1010 is, waar van toepassing, ook in de hoofdstukken 4 en 5 verwerkt.

Hoofdstukindeling:

1. Onderwerp en toepassingsgebied
2. Normatieve verwijzingen
3. Termen, definities en kenmerken (van stroomstelsels en zones in natte ruimten)
4. Beschermingsmaatregelen
5. Keuze en installatie van elektrisch materieel
6. Inspectie

Bijlage A (informatief) Benodigde gegevens voor het opstellen van een inspectierapport.

U kunt in de afspraken die u met uw opdrachtgever maakt, vastleggen dat u volgens NEN 4010 werkt.

Nee, NPR 5310 is een praktijkrichtlijn bij NEN 1010.

Nee, NEN 4010 is niet aangewezen in het Bouwbesluit.

Normen zijn niet verplicht.

Ja, deel 6 Inspectie van NEN 1010 is versie NEN 4010:2020 opgenomen. Een inspecteur kan aan de hand van NEN 4010 inspecteren of aan de eisen voor aanleg van de elektrische installatie is voldaan.

In uw offerte en uw bestek kunt u aangeven dat de elektrische installatie volgens NEN 4010 is ontworpen.

NEN 4010 is bedoeld voor ontwerpers en installateurs die de meest voorkomende werkzaamheden aan elektrische installaties voor laagspanning verrichten en inspecteurs.

De norm NEN 4010 gaat over elektrische installaties voor laagspanning en geeft eisen die gericht zijn op de algemene Nederlandse installatiepraktijk.

De norm NEN 4010 is opgesteld om de vele eisen voor elektrische installaties voor laagspanning voor een brede doelgroep toegankelijk te maken. Niet iedere installateur krijgt in zijn werk te maken met alle eisen die in NEN 1010 staan. Met een norm voor de algemene installatiepraktijk is NEN 4010 voor veel installateurs voldoende om hun veelvoorkomende werkzaamheden uit te voeren.

NEN 4010 is bedoeld voor veelvoorkomende werkzaamheden aan elektrische installaties voor laagspanning in de Nederlandse installatiepraktijk.

NEN 4010 is van toepassing op elektrische installaties die worden aangebracht in ruimten, in gebouwen of op terreinen die bestemd zijn voor:

• bewoning;
• zakelijke doeleinden;
• publieke functies;
• industriële doeleinden;
• landbouw, tuinbouw of veeteelt.

De hier bedoelde elektrische installaties worden gevoed met een nominale spanning tot en met 1 000 V AC en een frequentie van 50 Hz. Voor elektrische installaties voor laagspanning die buiten het toepassingsgebied van NEN 4010 vallen, moet NEN 1010 worden gebruikt.

NEN 4010 is niet te gebruiken voor de volgende elektrische installaties en onderwerpen:

• Gelijkstroominstallaties (DC);
• IT-, IU- en IM-stroomstelsels;
• TN-C-stroomstelsels;
• Beveiliging tegen overspanning veroorzaakt door aardfouten;
• Laagspanningsopwekeenheden.

Daarnaast is NEN 4010 niet van toepassing op elektrische installaties van:

• Jachthavens en vergelijkbare terreinen;
• Tentoonstellingen, shows en stands;
• Fotovoltaïsche systemen (PV-systemen);
• Meubilair;
• Verlichting die werkt op zeer lage spanning;
• Verrijdbare of verplaatsbare eenheden;
• Caravans en campers;
• Ruimten bestemd voor meting en beproeving;
• Elektrolyseruimten;
• Ruimten met een beperkte toegang bestemd voor bediening en onderhoud;
• Constructies, toestellen en kramen op kermissen, in attractieparken en in circussen;
• Verwarmingsleidingen en ingebouwde verwarmingssystemen.

Voor elektrische installaties voor laagspanning die buiten het toepassingsgebied van NEN 4010 vallen, is NEN 1010 van toepassing.

NEN 4010 is niet aangewezen in het Bouwbesluit. NEN 4010:2020 is gebaseerd op NEN 1010:2020. Als u voldoet aan NEN 4010, voldoet u ook aan de hier genoemde editie van NEN 1010 en het Bouwbesluit.

Ja, NEN 4010 is gebaseerd op NEN 1010:2015 en NEN 1010:2015/C2:2016.